Utopijski grad-zvezda nedaleko od Trsta: Srbi ga obožavaju zbog šopinga

Nedaleko od omiljenog italijanskog outlet–centra koji privlači šopingholičare iz Srbije, nalazi se utvrđeni grad koji mnogi posetioci često zaobiđu, a predstavlja pravo arhitektonsko čudo priznato i od strane UNESCO-a. Palmanova je smeštena na oko sat i po vožnje od slovenačke granice i oko šest i po sati od Beograda. 

I dok većina naših ljudi u ovaj kraj dolazi pre svega zbog kupovine, Palmanova je mnogo više od šopinga, a i Trst, koji Srbi tradicionalno obožavaju, nalazi se vrlo blizu. Oni koji su odlučili da se malo odmaknu od prodavnica i zakorače u gradske ulice često tek tada shvate zbog čega su Italijani toliko ponosni na svoj idealni renesansni grad. Jer Palmanova je doslovno zvezda arhitekture, što je najjasnije vidljivo iz vazduha.

Pogled iz ptičje perspektive otkriva gotovo nestvarno precizan tlocrt grada u obliku devetokrake zvezde: pravilne stranice zidina spajaju se u savršenu geometriju kakvu je renesansa obožavala. Takav raspored nije bio samo estetski – već vojni. Zidine u obliku zvezde omogućavale su lakšu odbranu od napada, dok je oko njih iskopan širok kanal. U samom gradu nalazi se mreža jednako širokih ulica, raspoređenih potpuno pravilno, bez obzira na to da li vode ka trgovima, kućama ili gradskim kapijama. Svaki deo Palmanove bio je osmišljen da ima svoju ulogu.

„Lavirint” koji lako zbuni posetioce

I danas se posetioci neretko izgube u Palmanovi, mreža ulica razlikuje se od svega na šta smo navikli, pa se često dogodi da prođu nekoliko krugova pre nego što pronađu pravi izlaz. Grad je osnovan 1593. godine povodom 22. godišnjice pobede Mletačke Republike nad Osmanskim Carstvom i izgrađen kao strateška tačka kojom bi se Venecija branila od budućih napada. Od 1960. godine Palmanova je proglašena nacionalnim spomenikom Italije.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Arte e Musei Italia (@arteemuseitalia)

Renesansni ideal savršenog grada zasnovan na Vitruvijevim principima ponovo je oživeo u Palmanovi i još samo na nekoliko mesta u Italiji, poput Pienze. Ideju o izgradnji grada pokrenuo je grof Đulio Savorjnan, dok je planove razradio čuveni venecijanski arhitekta Vinčenco Skamoci. Palmanova je zamišljena kao utopijski grad – mesto u kome bi zemlja bila ravnomerno podeljena među stanovnicima, gde bi svako imao jasno određenu ulogu, a zajednica funkcionisala potpuno samoodrživo.

Međutim, tadašnji stanovnici nisu prepoznali prednosti ovakvog koncepta, pa se nije doselio dovoljan broj ljudi. Umesto toga, grad su naselili zatvorenici kojima je kazna bila preinačena u boravak u Palmanovi, prema odluci mletačke vlade.

Izvor: BIZLife/K. J.

Foto: Printscreen: Youtube/Travel Time