Tragovi drevnih virusa i dalje „čuče“ u nama

Studija, koja je imala za cilj bolje razumevanje kompleksnosti ljudskog genoma, pokazala je da su tragovi drevnih virusa koji su inficirali naše daleke pretke, pre više miliona godina, daleko prisutniji u našem telu nego što se prethodno mislilo.
 
Istraživanje, čiji su rezultati objavljeni u Analima Nacionalne akademije nauka, otkrilo je da neki virusi koji potiču još iz doba dinosaurusa i dalje opstaju u našem genetskom materijalu. Studija baca svetlo na poreklo velikog dela našeg genetskog materijala, koji uglavnom i dalje izmiče našem razumevanju.

Naučnici sa Univerziteta u Oksfordu, Centra Aron Dajamond za istraživanje side u Njujorku i belgijskog Instituta Rega proučavali su genome 38 sisara, uključujući ljude, miševe, pacove, slonove i delfine. Ustanovljeno je da su tragovi virusa koji se ubacio u genom našeg pretka pre oko 100 miliona godina, pronađeni u gotovo svim sisarima obuhvaćenim istraživanjem.

Naučnici su otkrili da je veliki broj ovih virusa izgubilo sposobnost da izlazi iz jezgra jedne ćelije i prelazi u drugu ćeliju i da su evoluirali tako da mogu da opstanu u ćeliji domaćinu gde se efikasno razmnožavaju – provodeći ceo svoj životni ciklus unutar iste ćelije.
 
Istraživači su našli dokaz da se virusi veoma aktivno razmnožavaju unutar genoma sisara i taj fenomen su uporedili sa žarištem bolesti. Koautor studije dr Robert Belšo sa Zoološkog odseka Oksfordskog univerziteta kazao je za BBC da je „ovo priča o epidemiji unutar svagog životinjskog genoma, priča koja traje 100 miliona godina i koja se i danas nastavlja“. „Mislimo da su ti virusi prisiljeni na izbor: ili da zadrže svoju ‘viralnu’ prirodu i prošire se među životinjama i vrstama; ili da se drže jednog genoma i da se u njemu masovno razmnožavaju“, objasnio je on.

U studiji se navodi da su ovi virusi izgubili gen pod nazivom Env, koji im omogućava da prelaze sa jedne u drugu ćeliju. Poznati kao endogeni retrovirusi, ovi mikro organizmi postali su 30 puta brojniji u ćelijama domaćinima. Zapanjujuća je činjenica da svega 1,5 odsto genetaskog materijala u našim ćelijama predstavlja osnovni gradivni blok ljudskog života.

Za polovinu ostalih 98,5 odsto – ponekad nazvanih „DNK smeće“ – se ne zna čemu služi, dok se druga polovina sastoji od gena koje su uneli virusi i drugi paraziti. Vođa istraživanja dr Gkikas Magiorkinis smatra da se „veliki deo crne materije u našem genomu ponaša prema sopstvenim pravilima, poput epidemije zarazne bolesti, ali koja traje milionima godina“. „Kada bismo saznali pravila ove drevne igre to bi nam pomoglo da shvatimo njihovu ulogu u zdravlju i bolesti“, istakao je on.