Stres i bolest izazivaju hiperhidrozu
Iako se čini da je prekomerno znojenje samo estetski neprijatan problem, iza hiperhidroze mogu da se kriju i ozbiljna oboljenja. Hiperhidroza je zapravo lučenje znoja u količinama većim od potrebne da se organizam rashladi. Najčešće je prisutno na dlanovima, stopalima i ispod pazuha.
Pored toga što ometa obavljanje svakodnevnih aktivnosti, hiperhidroza može da izazove društvenu anksioznost i neprijatnosti. Iako postoje velike varijacije u znojenju pojedinaca, većina ljudi se znoji prilikom fizičke aktivnosti, stresa, napetosti, boravka u pregrejanom prostoru. Pojačano znojenje u hiperhidrozi daleko prevazilazi prirodno znojenje.
– Simptomi hiperhidroze su često i primetno znojenje, koje probija preko garderobe, obilno i uznemiravajuće znojenje na stopalima, ispod pazuha, na glavi i licu, kao i kapi znoja na šakama i stopalima – objašnjava dr Svetlana Đurišić, dermatolog iz specijalističke ordinacije „Dermatim“. – Uzrok hiperhidroze je u regulaciji telesne temperature, posebno znojnim žlezdama.
Telo ima dve vrste znojnih žlezda. Ekrine znojne žlezde, koje se nalaze na gotovo celom telu, a otvaraju se direktno na površini kože, i apokrine koje se nalaze na koži gde postoji gust koren dlake, kao što je poglavina, ispod pazuha i na preponama. Kada temperatura tela raste, autonomni nervni sistem stimuliše ove žlezde da proizvode tečnost i izlučuju je na površinu kože, a tečnost ima zadatak da hladi telo dok isparava. Ova tečnost je zapravo znoj koji se sastoji većinom od vode, soli, uree i elektrolita.
Po tipu, hiperhidroze se dele na fokalne hiperhidroze, lokalizovane najčešće na dlanovima, tabanima ili pazuhu sa nepoznatim uzrokom, većinom genetski uslovljene, koje se pojavljuju uglavnom pre 20. godine života i prestaju tokom sna. Drugi tip su generalizovane hiperhidroze, koje zahvataju velike površine tela.
Ukoliko se pojave iznenada, vezuju se za uzimanje nekog leka ili neko drugo oboljenje ili stanje, kao što su menopauza, nizak šećer u krvi, hipertireoza, leukemija, limfomi, srčani problemi, infekcija.
Pojačano znojenje može da dovede i do određenih komplikacija, kao što su gljivične i bakterijske infekcije, osipi uzrokovani zapušenjem pora na koži u blizini znojnih žlezda koji su najčešće kod dece, kao i neprijatnosti u društvenom životu.
Za lečenje obilnog znojenja primenjuju se brojni tretmani. Za blaže forme koriste se antiperspiranti sa aluminijum-hloridom, a najbolje ih je naneti uveče. Kod generalizovanog znojenja primenjuju se isključivo antiholinergički lekovi. Jedan od efikasnih tretmana u lečenju ovog prblema je jontoforeza, koja se može izvoditi i u kućnim uslovima, zatim botoks, koji blokira nerve koji aktiviraju znojne žlezde. Samo u retkim slučajevima radi se operacija. Ovaj zahvat se izvodi tako što se presecaju nervi koji nose impuls simpatikusa do znojnih žlezda.
