Zašto Crkva ne plaća porez?
Država godišnje izdvaja oko osam i po miliona evra za crkve i verske zajednice.
To se uglavnom daje za isplatu penzijsko-invalidskog i zdravstvenog osiguranja sveštenika i verskih službenika. Istovremeno, Crkva je izuzeta iz poreskog sistema Srbije. Država i crkva su Ustavom razdvojene kategorije, ali to ne mešanje ne bi trebalo da znači i potpunu ekonomsku i finansijsku nezavisnost verskih zajednica od srpskih poreznika. Čak i tradicionalno verski konzervativne države odnedavno su prekinule sa takvom praksom.
Kako je ranije pisano, stotine miliona evra moglo bi se dodatno sliti u republičku kasu, kada Crkva ne bi bila oslobođena određenih poreskih davanja – poreza na dobit, imovinu, PDV i ostalih nameta. Ta oslobađanja prema slovu zakona, važe samo za one usluge, odnosno objekte, koje služe za bogoslužbene delatnosti.
Nadležne inspekcije nikada nisu kontrolisale rad bilo koje verske zajednice. Zato nije poznato ni koliko crkve izmiruju one obaveze kojih po zakonu nisu oslobođeni – poreza na imovinu koja ne služi ispovedanju vere (zgrade, šume, zemljište…) ili PDV-a na prodaju stvari koji nemaju bogoslužbeni karakter, na primer crkvenih kalendara, privezaka i sličnih suvenira.
Gruba procena, izvedena na osnovu izjava crkvenih velikodostojnika, ukazuje da bi samo od PDV-a na prodaju knjiga i ostale robe u crkvenim prodavnicama, kao i od poreza na dobit SPC, državna kasa mogla da bude bogatija za oko 10 milijardi dinara. Kada bi kojim slučajem crkvama bio uveden i porez na svu imovinu, dakle i na bogomolje, praznina u državnoj kasi bila bi još manja.
Kod nas crkve raspolažu i objektima koje rentiraju, kao i zemljištem. Koliko novca zarađuju govore i izgled voznog parka vladika, kao i raskošni enterijeri vladičanskih dvorova. Problema sa kontrolom crkvenih finansija, ima i sama SPC. Ni unutar Crkve ne mogu da utvrde da li sve eparhije izmiruju "crkveni porez" od četiri odsto eparhijskih prihoda koji odlazi u patrijaršijsku kasu.
Porezi i crkve u svetu
– Od 2013. godine u Italiji crkva plaća porez na nekretnine koje imaju nekomercijalnu svrhu.
– U Hrvatskoj je od početka ove godine uvedeno plaćanje poreza za sve necrkvene prihode, kao što su prihodi od iznajmljivanja prostora, trgovinske ili hodočasničke delatnosti.
– Nemačka praktikuje da crkva plaća porez državi, ali istovremeno crkva uzima obavezan porez od vernika.
– Sjedinjene Američke Države smatraju crkve za neprofitne organizacije i za njih ne postoji institucija poreza
Foto: Beta
