Četrdeset godina „Alana Forda“ na Balkanu
Scenarista Lučijano Seki i crtač Roberto Raviola, poznatiji pod pseudonimima Magnus i Maks Bunker, u maju 1969. godine u Italiji pokrenuli su strip „Alan Ford”. Radnja se dešava u gradu Njujorku gde se kroz avanture ekipe TNT ismevaju kapitalizam, rasizam i druge osobine američkog društva, ali i totalitarizam tadašnjih zemalja istočnog bloka.
U bivšoj Jugoslaviji „Alan Ford“ je počeo da diše kada je zagrebački „Vjesnik“ 1972. godine objavio prve brojeve sa prevodima i adaptacijom na hrvatskosrpski jezik. Na veći uspeh se čekalo dok se u 25. broju nije pojavio Superhik, antiheroj koji krade od siromašnih da bi davao bogatima.
Ogroman uspeh kao u SFRJ „Alan Ford“ nije postigao ni u jednoj drugoj državi, pa ni u domovini Italiji. Naprotiv – u Francuskoj i Brazilu, na primer, nije opstao na tržištu više od dva-tri broja.
Za to je sigurno najzaslužniji genijalni prevodilac Nenad Briksi, koji je jedinstvenim stilom i prepoznatljivim, britkim jezikom u dijaloge junaka uneo crni humor kakav čitaoci dotad nisu čuli. Rođen 1924. u Varaždinskim Toplicama, Briksi je tokom života prodefilovao kroz karijeru novinara, romanopisca, komediografa i urednika i pokretača mnogih časopisa. Kada je umro u Zagrebu 1984. godine, jedna era otišla je u legendu.
Čak i scenarista stripa Lučijano Seki, poznatiji pod pseudonimom Maks Bunker, smatra da je Briksi jedan od retkih prevodilaca koji su uspeli da dočaraju crnu satiru kojom su obeleženi priča i crtež „Alana Forda“.
Nenad Briksi i Magnus nisu više među živima, ali Maks Bunker i dalje ne odustaje od novih avantura koje svakodnevno piše. “Alanfordovci” širom sveta sa njim održavaju duh stripa pod parolom: “Kaniš li pobjediti, ne smiješ izgubiti”.
Alan Ford sa Titom
U krugovima ljubitelja stripa veoma je popularan broj “Alan Forda” u kojem se ekipa TNT susreće sa Josipom Brozom Titom, a koji je u SFRJ iz očiglednih razloga bio zabranjen. Marijan Matić Max, jedan od najvećih kolekcionara stripova na ovim prostorima, poseduje čak četiri primerka retkog broja u kojem se Broj 1 zamera drugu Titu.
– U svojoj kolekciji imam nekoliko primeraka koje sam skupio tokom godina od kolekcionara širom zemlje, i to su verovatno i jedini koji postoje. Ovaj broj je u bivšoj Jugoslaviji bio faktički zabranjen – priča Matić.
Brojevi “Alan Forda” i danas mogu da se kupe u prostorijama “Maks Bunker presa” u Milanu. Cena unikatnog prvog broja sa naslovom „Grupa TNT“ je 250 evra. A stranicu unikatnih crteža Magnusa i Bunkera ljubitelji stripa plaćaju i do 200 evra.
Najpoznatiji citati
„Bolje živjeti sto godina kao milijunaš, nego sedam dana u bijedi.“
„Kupite cvijeće voljenoj ženi, ali ne zaboravite i na vlastitu.“
„Kaniš li pobijediti, ne smiješ izgubiti!“
„Tko leti – vrijedi. Tko vrijedi – leti. Tko ne leti – ne vrijedi.“
„Ulaz: gluhi 10 centa. Nijemi 10 centa. Gluhonijemi 20 centa.”
