Demanti o koncentraciji bora, litijuma i arsena u reci Jadar
Prema navodima iznetim u medijima, tokom predstavljanja naučnog rada „Uticaj istražne faze u zoni nalazišta jadarita na promenu sadržaja arsena, bora i litijuma u reci Jadar“ u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti, izneta je tvrdnja da je uočeno povišeno prisustvo litijuma, bora i arsena u reci Jadar nizvodno od rudne zone, za šta je navedeno da je posledica istražnog bušenja koje je kompanija Rio Sava sprovela na Projektu „Jadar“.
Uz napomenu da rad nije nigde objavljen, te da smo uvid ostvarili samo u fragmentima citiranim u medijima, kompanija Rio Sava želi ovu tvrdnju da demantuje i da pruži dodatne podatke i komentare kako bi javnost bila upoznata sa činjenicama.
Pri iznošenju podataka o povišenim vrednostima litijuma, bora i arsena ne navodi se činjenica da su izmerene povišene vrednosti višestruko niže od maksimalnih dozvoljenih koncentracija za površinske vodotokove, odnosno u okvirima dozvoljenih graničnih vrednosti čak i za pijaću vodu, u skladu sa regulativom Republike Srbije.
Pri donošenju zaključaka ne uzima se u obzir da viši sadržaji bora i litijuma mogu biti prirodni sadržaji. Činjenica je da reka Jadar protiče iznad samog rudnog ležišta, a poznato je da je hemijski sastav voda indikator geološkog sastava područja, zbog čega geolozi u procesu istraživanja analiziraju površinske i podzemne vode u potrazi za tragovima minerala od interesa.
Prema izveštajima medija, navodi se da se „zna da 30-ak bušotina curi“, što ne odgovara činjenicama. Istražne bušotine Rio Save ne cure, na svega nekoliko bušotina je evidentirano curenje, koje je propisno sanirano, što je potvrđeno izveštajima redovnih i vanrednih inspekcijskih nadzora.
Sva terenska istraživanja, Projekti detaljnih geoloških istraživanja i rezultati su rađeni u skladu sa zakonom i odobreni su od strane nadležnih institucija Ministarstva rudarstva i energetike, Zavoda za zaštitu Prirode, Republičke Direkcije za vode i Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
četiri puta godišnje praćen režim površinskih voda
Od 2015. godine, u okviru terenskih istraživanja Rio Save je redovno, četiri puta godišnje praćen režim površinskih voda, od strane akreditovane laboratorije za ove delatnosti.
Lokacije za praćenje kvaliteta površinskih voda uključujuju i četiri lokacije na reci Jadar, uzvodno i nizvodno od rudnog tela.
Poređenjem sadržaja bora i litijuma u 2021. godini sa vrednostima iz 2016, 2017, 2018, 2019. i 2020. godine vidi se da na području Jadra nema izraženih promena koncentracija u odnosu na ranija ispitivanja.
Kompanija Rio Sava učinila je javno dostupnim sve godišnje izveštaje o monitoringu površinskih voda Jadra, Korenite i ostalih bitnih vodotokova na području istraživanja na svom sajtu www.riotintoserbia.com.
Pozivamo naučnike koji su predstavili rad „Uticaj istražne faze u zoni nalazišta jadarita na promenu sadržaja arsena, bora i litijuma u reci Jadar“ kao i druge predstavnike naučne i stručne zajednice da se upoznaju sa brojnim višegodišnjim podacima monitoringa površinskih voda, hidrološkim, hidrogeološkim i hidrodinamičkim modelima ležišta „Jadar“, uz mogućnost da sa stručnjacima koji su radili na njihovoj izradi razgovaraju o naučnoj problematici, te da zatim, na osnovu potvrđenih i obimnih podataka i činjenica, donesu zaključke.
Izvor: BIZLife
Foto: Promo
