Mogućnosti izgradnje mini hidroelektrana i korišćenja solarne energije u zoni Suve planine

Na osnovu podataka iz „Katastra malih hidroelektrana na teritoriji Republike Srbije van SAP“ iz 1987. godine, a koji su za potrebe JP ZEPS izradili „Energoprojekt – Hidroinžinjering“ i Institut za vodoprivredu „Jaroslav Černi“ AD, na području Suve planine predviđena je mogućnost izgradnje tri male hidroelektrane i to:

– „Toponica“, sa vodozahvatom na Toponičkoj reci, sa snagom od 130 kW,
– „Draguša“, sa vodozahvatima na vodotocima Konjski dol i Vetanska reka, sa snagom od 100 kW, i
– „Bela Palanka“, sa vodozahvatom na Mokranjskoj (Koritničkoj) reci, 660 kW

Ove male hidroelektrane su tipa derivacione i protočne.

Izgradnja ovih hidroelektrana je uslovljena stepenom i uslovima zaštite prostora u kome su iste locirane, jer one nisu ekološki prihvatljive u zonama sa režimom zaštite I i II stepena, a naročito u delovima sa režimom I stepena.

Podaci iz Katastra malih hidroelektrana često ne odgovaraju u potpunosti stvarnom stanju na terenu i ne bi ih trebalo striktno primenjivati u današnjim uslovima bez tehno-ekonomske i ekološke evaluacije rešenja, kao i raspoloživog potencijala vodotoka. Nakon revizije spiska MHE dobiće se preciznije lokacije i stvoriti bolji preduslovi za dalju realizaciju ovih projekata.

Prosečna godišnja vrednost dnevne energije sunčevog zračenja za teritoriju koja se nalazi u zahvatu plana iznosi od 4 do 4.2 kWh/m², a u jugoistočnim delovima plana i preko 4.2 kWh/m² (horizontalna merna površina), a vrednosti se kreću od 4.6 do 4.8 kWh/m², u jugoistočnim delovima plana i preko 4.8 kWh/m² za mernu površinu pod uglom 30o prema jugu, tako da područje plana spada u područja povoljna za eksploataciju energije sunca.