Svaki šesti penzioner živi na ivici nemaštine: Srbija u društvu najsiromašnijih zemalja
Penzije u EU dostižu oko tri petine prihoda iz kasnije faze radnog veka, ali u mnogim evropskim zemljama ovaj procenat pada ispod 50%, što penzionerima otežava očuvanje pristojnog životnog standarda.
Penzijski prihodi u većini evropskih zemalja znatno su niži od zarade ostvarene pre penzionisanja, zbog čega mnogi stariji građani teško održavaju dosadašnji način života. Gotovo svaki šesti penzioner u EU suočava se s rizikom od siromaštva, a stopa je porasla sa 12% u 2013. godini na 15,5% u 2023. godini.
Kako se penzije u Evropi porede sa prihodima od rada?
Evrostat koristi agregatni odnos zamene kako bi procenio efikasnost penzijskih sistema u očuvanju životnog standarda. Ovaj pokazatelj upoređuje medijalne penzijske prihode osoba starosti 65–74 godine sa medijalnim prihodima od rada osoba starosti 50–59 godina, isključujući druge socijalne beneficije.
Foto: Freepik
U 2023. godini, ovaj odnos u EU iznosio je 58%. To znači da bi osoba koja je zarađivala 100 evra u kasnijoj fazi radnog veka primala 58 evra penzije. Najniži odnos zabeležen je u Hrvatskoj (35%), dok je Grčka bila na vrhu liste sa 78%, a slede Španija (77%) i Italija (75%). U donjem delu liste nalaze se Litvanija (36%) i Irska (39%).
U 11 zemalja EU penzije čine manje od polovine kasnijih radnih prihoda. Među njima su Nemačka (49%), Belgija (48%) i Danska (47%). Kandidati za članstvo u EU, poput Srbije (46%), Crne Gore (38%) i Albanije (37%), takođe imaju niske stope, bliže istočnoevropskim zemljama.
Rodni jaz u penzijama evropskih zemalja
Rodne razlike u penzijama i dalje su prisutne. Muškarci u EU primaju u proseku 60% od svojih kasnijih radnih prihoda, dok žene dobijaju 57%. U nekim zemljama žene imaju povoljniji odnos, poput Nemačke, gde je za žene 54%, a za muškarce 46%. Međutim, u Španiji i Portugalu žene su u znatno lošijem položaju – u Španiji odnos iznosi 63% za žene u poređenju sa 83% za muškarce, prenosi Euronews.
Koje zemlje nude najviše penzije?
Postoje velike razlike u iznosima penzija širom Evrope. U 2021. godini, prosečna bruto penzija po korisniku varirala je od 226 evra u Bugarskoj do 2.575 evra u Luksemburgu. Prosečna penzija u EU iznosila je 1.294 evra.
Kada se prilagode prema standardima kupovne moći (PPS), jaz se smanjuje, ali trend ostaje sličan – zapadne i severne zemlje EU imaju najviše penzije, dok su istočne i balkanske zemlje pri dnu.
Foto: Freepik
Samo agregatni odnos zamene nije dovoljan za poređenje najboljih uslova za penzionere. Troškovi dugoročne nege (LTC) bez državne podrške mogu biti vrlo visoki u odnosu na penzijske prihode. Zemlje sa većom javnom podrškom za ove troškove, poput nordijskih država, Belgije i Nemačke, često obezbeđuju bolji kvalitet života za starije građane uprkos nižem odnosu zamene.
Saznajte sve o dešavanjima u biznisu, budite u toku sa lifestyle temama. PRIJAVITE SE NA NAŠ NEWSLETTER.
Izvor: BIZLife/K. J.
Foto: Freepik
