Oskar Šindler: Čovek koji je biznisom spasavao živote
Oskar Šindler (Oskar Schindler) je bio nemački preduzetnik i industrijalac, bivši član Nacističke partije i jedan od najpoznatijih „pravednika među narodima“ koji je zaslužan za spasavanje više od 1200 Jevreja tokom Drugog svetskog rata. Njegovu priču je šira javnost upoznala putem romana iz 1982. godine „Šindlerova barka“ i filma iz 1993. godine „Šindlerova lista“.
Počeci
Oskar Šindler je rođen 1908. godine u Svitaviu, u Austrougarskoj (današnja Moravska, Češka republika). Odrastao je u katoličkoj porodici sa svim privilegijama koje novac može da kupi. Nakon smrti roditelja, ostavši u dugovima, sa samo šesnaest godina napušta školu i radi najrazličitije poslove kako bi preživeo.
Oskar Šindler
U Poljsku odlazi za petama SS-a, gde se „uvlači“ u podzemlje i sklapa prijateljstva sa lokalnim moćnicima u Gestapu, podmićivajući ih sa ženama, novcem i nelegalnim pićem. Novoostvarena prijateljstva su mu pomogla da dobije fabriku koju je vodio uz pomoć najjeftinije radne snage: Jevreja.
Isprva je izgledao kao svaki drugi nemački industrijalac vođen profitom i slep za muke onih koji su za njega radili. Ali, u međuvremenu su se stvari promenile.
U decembru 1939. kada je okupirana Poljska bila razarana čudovišnim Holokaustom, Šindler je napravio svoje prve korake udaljavajući se od tame nacizma, i pošao prema svetlu heroizma. „Da vidite psa kako će ga zgaziti kola, zar mu ne biste pomogli?“ upitao je Šindler jednom prilikom nakon završetka rata, prenosi jewishvirtuallibrary.org.
Od špijuna do preduzetnika na crnom tržištu
Tokom tridesetih godina prošlog veka politički pejzaž Evrope se drastično promenio sa usponom Adolfa Hitlera i nemačke Nacional-socijalističke partije. Osećajući promenu u političkoj klimi Šindler se pridružio lokalnoj nacističkoj organizaciji gde je skupljao ljudstvo za nemačku vojsku. Uhapšen je od strane čeških vlasti 1938. godine i osuđen na smrt zbog špijunaže, ali je oslobođen nedugo zatim.
Šindlerova fabrika
Kada je zakupio fabriku ona je bila malobrojna u ljudstvu. Međutim, do 1944. godine, fabrika je zapošljavala preko 1700 ljudi. Šindler je zapošljavao Jevreje jer su oni bili najjeftinija radna snaga. Kako se nacistički režim sve gore i gore ophodio prema jevrejskom stanovništvu, tako se i Šindlerov stav prema njima menjao. Šindler je zapošljavao sve više i više Jevreja koji su kasnije postali poznati kao „Šindlerovi jevreji“.
Šindlerova lista
Na početku 1943. godine nacisti su započeli likidaciju krakovskih Jevreja i otvorili radni kamp Plašovu, koga je vodio nemilosrdi Amon Get. Šindler je negovao prijateljstvo sa Getom i kada god je neko od njegovih radnika bio u opasnosti, Šindler je uspevao da ga spasi.
Nakon rata
Nakon rata Šindler je ostao bez novca budući da je celo bogatstvo potrošio kako bi podmitio vlasti i spasao svoje radnike. Dan nakon završetka rata Šindler je sa svojom ženom otputovao u Argentinu zahvaljujući Jevrejima kojima je pomogao, a da bi izbegao tužbu za špijunske aktivnosti. Više od deceniju nakon rata Šindler je pokušavao da se bavi poljoprivredom, da bi proglasio bankrot 1957. godine. Nakon toga je napustio ženu i otputovao u Zapadnu Nemačku gde je bezuspešno pokušavao da pokrene posao sa cementom. Ostatak života je proveo izdržavajući se od donacija Jevreja čije je živote spasao. Umro je 1974. godine u 66. godini života.
Izvor: BIZLife
Foto: Wikimedia, youtubeprintscreen
Piše: A.M.
