Od Lida do crvenog tepiha: Ključni detalji 82. filmskog festivala u Veneciji koje treba da znate

Neke od najvećih holivudskih zvezda pristižu u Veneciju, na 82. Venecijanski filmski festival, koji je počeo juče i traje do 6. septembra. Film koji je otvorio festival je La Grazia Paola Sorentina.

To je jedan od najprestižnijih filmskih festivala na svetu, odmah iza Kana, a tehnički i najstariji. Venecija je tradicionalno događaj koji okuplja brojne zvezde, prikazuje neka od najboljih ostvarenja međunarodne kinematografije i često igra važnu ulogu u trci za Oskare.

Festival je osnovan 1932. godine, u početku kao nekompetitivna manifestacija u organizaciji La Biennale di Venezia, gde su prikazivani filmovi poput Grand Hotel i It Happened One Night. Do 1935. godine odlučeno je da postane godišnji događaj. Sumnje da festival podleže fašističkim uticajima dovele su do osnivanja Kanskog filmskog festivala, kao alternative, nakon izdanja iz 1938. godine.

APTOPIX Cate Blanchett poses for photographers on the red carpet for the opening ceremony and the premiere of the film ‘La Grazia’ during the 82nd edition of the Venice Film Festival in Venice, Italy, on Wednesday, Aug. 27, 2025. (Photo by Scott A Garfitt/Invision/AP)

Zlatni lav, kakvog danas poznajemo, uveden je tek 1949. godine (film Rašomon ga je osvojio 1951). Među ostalim dobitnicima kroz istoriju nalaze se Belle de jour (1967), Au revoir les enfants (1987), Brokeback Mountain (2005), Somewhere (2010), Poor Things (2023) i prošlogodišnji The Room Next Door.

Ko dolazi ove godine?

Džulija Roberts, Džordž Kluni, Ema Stoun, Dvejn Džonson, Adam Sandler i Idris Elba među zvezdama su koje se očekuju na crvenom tepihu. Roberts će prvi put učestvovati na festivalu, i to u drami na temu #MeToo pokreta After the Hunt, dok se Džonson transformisao za ulogu MMA borca Marka Kerra u filmu The Smashing Machine.

Među ostalim zvezdama u programu su Oskar Ajzak, Džejkob Elordi, Džesi Plemons, Kejt Blanšet, Adam Drajver, Endru Garfild, Ajo Edebiri, Bil Skarsgard, Kolman Domingo, Amanda Sefrid, Kalum Tarner i Džud Lo. Dobitnici nagrada za životno delo ove godine su Kim Novak, zvezda filma Vertigo, i reditelj Verner Hercog.

Adam Sandler arrives at the 82nd edition of the Venice Film Festival in Venice, Italy, on Wednesday, Aug. 27, 2025. (Photo by Scott A Garfitt/Invision/AP)

Koji su najveći i najiščekivaniji filmovi?

Netflix se nakon pauze vraća u glavnu konkurenciju sa tri velika ostvarenja: Frankenstein Giljerma del Tora, političkim trilerom Ketrin Bigelou A House of Dynamite i komičnom dramom Noe Baumbaha Jay Kelly. U konkurenciji su i: The Voice of Hind Rajab Kaouther ben Hania, Bugonia Jorgosa Lantimosa sa Emom Stoun, The Smashing Machine Benija Safdija, antologijski film Džima Džarmuša Father Mother Sister Brother, mjuzikl Mone Fastvold The Testament of Ann Lee, film Park Čan-vuka No Other Choice i The Wizard of the Kremlin Olivijea Asajasa.

Heidi Klum poses for photographers on the red carpet for the opening ceremony and the premiere of the film ‘La Grazia’ during the 82nd edition of the Venice Film Festival in Venice, Italy, on Wednesday, Aug. 27, 2025. (Photo by Alessandra Tarantino/Invision/AP)

Veliku pažnju privlače i filmovi van konkurencije, poput After the Hunt Luke Gvadanjina, Dead Man’s Wire Gasa Van Santa, In the Hand of Dante Džulijana Šnabela i dokumentarca Sofije Kopole Marc by Sofia.

Venecija i trka za Oskare

Direktor festivala Alberto Barbera smatra da je položaj Venecije u oskarovskoj trci učvršćen 2012. godine, kada je premijerno prikazan film Gravity, koji je osvojio sedam Oskara i učvrstio reputaciju Venecije kao lansirne rampe za oskarovske kampanje. Taj značaj je rastao kako je članstvo Američke filmske akademije postajalo sve međunarodnije. Od 2014. godine Venecija je ugostila četiri dobitnika Oskara za najbolji film (Birdman, Spotlight, The Shape of Water i Nomadland).

Prošle godine festival je imao nekoliko filmova koji su kasnije trijumfovali na Oskarima, uključujući The Brutalist Bredija Korbeta, koji je doneo nagradu za najboljeg glumca Adrijenu Brodiju, zatim međunarodni film Valtera Salesa I’m Still Here i animirani kratki film In the Shadow of the Cypress.

George Clooney arrives at the 82nd edition of the Venice Film Festival in Venice, Italy, on Wednesday, Aug. 27, 2025. (Photo by Scott A Garfitt/Invision/AP)

Šta je Lido?

Iako Venecija asocira na znamenitosti poput mosta Rialto i Trga Svetog Marka, festival se zapravo održava na drugom ostrvu – gotovo 11 kilometara dugom barijernom ostrvu Lido, udaljenom oko 20 minuta vožnje vaporetom. Nekada vojna ispostava u 12. veku, Lido je do kraja 19. veka postao prestižno letovalište evropske aristokratije.

Na Lidu se nalazi luksuzni Hotel Excelsior iz 1908. godine, u kojem je odsedaо i Kventin Tarantino. Ipak, sobe se brzo rasprodaju, pa zvezde biraju i hotele na drugim ostrvima koji pružaju veću privatnost. Najpoznatiji među njima je Belmond Hotel Cipriani na Đudečki, sa jednim od omiljenih barova Džordža Klunija. Hotel Danieli, poznat iz filmova Moonraker i Casino Royale, često organizuje uvodne žurke festivala. Tu su i Gritti Palace, gde su odsedaоli Bred Pit i Elizabet Tejlor, kao i St. Regis i Aman Venice, mesto venčanja Džordža i Amal Kluni.

Slavne ličnosti često se fotografišu na dokovima Excelsiora jer na festival dolaze privatnim vodenim taksijima – bilo na premijere, bilo na konferencije. Ponekad se vrlo kratka razdaljina prelazi i automobilima. Za razliku od centralne Venecije, na Lidu su dozvoljeni automobili i autobusi, ali mnogi posetioci festivala radije iznajmljuju bicikl, piše AP.

Žirijem glavne konkurencije ove godine predsedava Aleksander Pejn (Nebraska), a u njemu su brazilska glumica Fernanda Tores, iranski reditelj Mohamed Rasulof, francuski reditelj Stefan Brize, italijanska rediteljka Maura Delpero, kineska glumica Žao Tao i rumunski reditelj Kristijan Mundžu. Dobitnici nagrada biće proglašeni 6. septembra.

Izvor: BIZLife/M.S.

Foto: Beta/AP