U ratu oko ‘kranjske kobasice’ presudiće Evropska komisija
Evropska komisija na jesen će morati da odlučiti da li Hrvatska može i dalje da proizvodi kobasicu pod nazivom ’kranjska’, s obzirom da je u julu istekao rok da se Hrvatska i Slovenija direktno dogovore.
Ljubljana je podnela zahtev Evropskoj uniji da se "kranjska klobasa" stavi pod EU režim ’oznake zaštićenog porekla’ i odbija zahtev hrvatskih proizvođača da i dalje proizvode ’kranjsku’.
Hrvatska je do ulaska u Uniju mogla da proizvodi spornu kobasicu, ali sada sused očekuje da Evropska komisija zaštiti ovaj slovenacki proizvod na teritoriji cele EU.
Slovenija naglašava da "kranjska" kobasica može biti samo ona za čiji kvalitet se garantuje da je proizvedena na području Kranja, u Sloveniji, od tamošnjeg mesa i drugih sastojaka, i po kranjskoj izvornoj tehnologiji.
Ljubljana tvrdi da "kranjske" kobasice u Hrvatskoj nemaju sertifikat i da u Sloveniji postoji samo 11 proizvođača sa sertifikatom o originalnosti tog proizvoda, koji se na području Kranja proizvodi još od 19. veka.
Međutim, nije samo ’kobasica razdora’ zaoštrila komercijalne odnose dveju zemalja.
Hrvatski proizvođači vina u Istri takođe traže pomoć, jer se ispostavilo da je Slovenija pre nekoliko godina uspela da kao svoj zaštićeni proizvod geografskog porekla u EU uvrsti i vino Teran, s obrazloženjem da je to jedinstveno vino koje se proizvodi isključivo od sorte grožđa na Krasu, u slovenačkom delu Istre.
Od kada je Hrvatska ušla u članstvo EU, hrvatska vina s nazivom Teran su povučena s polica u Sloveniji, koja traži da se ta mera dosledno sprovodi u celoj Uniji.
Proizvođači vina u Istri su ljuti, jer smatraju da je hrvatska vlada loše pregovarala o članstvu s Unijom i propustila da osigura svoje vinogradare. Sada bez saglasnosti Ljubljane, Zagreb ništa ne može da učini, potvrdili su i izvori u Evropskoj komisiji.
Pravo da ospore zahteve neke države za zaštitu oznake porekla, geografskog porekla ili ’tradicionalnog proizvoda’ za neki proizvod imaju sve zemlje EU, isto kao i zemlje van Unije, posebno one koje već imaju neki ugovorni odnos s EU, kao što je, na primer, Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju.
Hrvatska je u žalbi navela da su Podravka i Gavrilović već decenijama proizvodile ’kranjsku’ i ukazivali na to da se od izvoza ovog proizvoda dobija 13 miliona evra, tvrdeći da je reč o vrsti proizvoda kao što je ’praška šunka’, ’milanska salama’, ’frankfurtska kobasica’ ili ’trapist sir’.
Slovenija je, međutim, naglašavala da ’kranjska kobasica’ može biti samo ona čiji kvalitet garantuje to da je proizvedena na području Kranja, u Sloveniji, od tamošnjeg mesa i drugih sastojaka i takođe ’kranjskom’ izvornom tehnologijom.
