Spomen izložba o izgradnji Novog Beograda
Graditelji Novog Beograda i učesnici ostalih Saveznih radnih akcija okupiće se u ponedeljak, 11. aprila, u Palati Srbija, na otvaranju Spomen izložbe posvećene radnim akcijama. Izložbu „Omladinske radne akcije 1941-1981“ realizovali su Odbor veterana graditelja Novog Beograda, Istorijski arhiv Beograda i Istorijski muzej Srbije.
Susret i druženje akcijaša u Beogradu prilika je da nekadašnji akcijaši razmene utiske i podsete na izazove i vreme postavljanja temelja Novog Beograda, infrastrukture, objekata od javnog i kulturnog značaja u tom, kao i u „starom“ delu prestonice.
Odbor veterana graditelja Novog Beograda, koji je domaćin tog skupa, ističe da su omladinci, akcijaši, iz svih krajeva tadašnje Jugoslavije, svrstani u oko 900 brigada sa preko 200.000 učesnika, u periodu od 1948. do 1950. godine, na močvari i pesku, uz veliko požrtvovanje, podigli više stambenih, poslovnih i javnih i kulturnih objekata.
Među i danas prepoznatljivim objektima, građenim u tom periodu, na novobeogradskoj strani je stambeno naselje od 40 petospratnica na Tošinom bunaru, Palata Srbija (nekadašnja Velika Palata Predsedništva Vlade, kasnije zgrada SiV-a) sa oko 70.000 kvadratnih metara kancelarijskog i poslovnog prostora, Studentski grad – četiri bloka sa po pet spratova, za stanovanje 4.500 do 5.000 studenata, sa pratećim objektima menze i Doma kulture.
Delo akcijaša iz tog perioda su i reprezentativni Hotel Jugoslavija, zgrada Šumarskog fakulteta, koja je kasnija pretvorena u KBC Bežanijska kosa, Veliki Dom kulture, te desetak kilometara obaloutvrde na Dunavu i Savi.
Omladinske brigade akcijaša graditelja krajem pete decenije prošlog veka radili su u tadašnjoj jugoslovenskoj prestonici i na izgradnji stambenih naselja i poslovnih zgrada, rekonstukciji saobraćajne infrastrukture – Ulica kneza Mihajla, Bulevar revolucije, Vojvode Stepe, dogradnji objekata kao što je Dom sindikata, zgrade Borbe, Akušerske klinike, Ekonomskog i Veterinarskog fakulteta…
Malo je poznato da su akcijaši gradili i zgradu negdašnjeg hotela Metropol, Stadion Partizana, a, zajedno sa pripadnicima i jedinicama vojske, sagrađena je i pruga kroz Pančevački rit u dužini od 32 kilometra, kao i niz drugih objekata na 33 lokacije.
Graditelji akcijaši su, u periodu 1968.-1970. godine, učestvovali na premeštanju železničke pruge na novu trasu, izgradnji deonice autoputa kroz Novi Beograd, mosta Gazela, kao i uređenju parkova i drugih zelenih površina u prestonici.
Na toj velikoj saveznoj radnoj akciji omladine iz pojedinih tadašnjih republika iz Srbije je učestvovalo 370 brigada (iz Vojvodine 72, Kosmeta 42), Hrvatske – 142, BiH – 93, Makedonije – 47, Slovenije – 16 i Crne Gore – 13 omladinskih brigada.
